29 Nisan 2010

KİRAZ AĞACI

Kiraz ağacı ve çiçeği
( Cerasus avium ) 
Kiraz ( Cerasus avium / Prunus avium  ), gülgiller ( Rosaceae ) familyasından, kışın yaprağını döken, 20 m kadar boylanabilen bir ağaçtır. Meyveleri için yetiştirilir.   Anavatanı Anadolu ve Kafkaslardır. Hatta, kirazın dünyaya  Giresun'dan yayıldığı sanılmaktadır. Giresun'un eski adı olan  Keresus, 'kirazın yetiştiği yer' demektir.
Giresun, kirazın anavatanı olmasına rağmen üretimde ki payı çok azdır. Dalbastı kirazı meşhurdur.

Giresun'un ünlü dalbastı kirazı. 

Kirazın anavatanı kabul edilen Giresun.
Kiraz, Giresun ve Karadeniz bölgesinde doğal olarak yetişmektedir.  Ancak doğal  olarak yetişen kiraz ağaçlarının meyveleri küçük ve lezzetsizdir. Kuşlar için önemli bir besin kaynağıdır.  Kültür olarak yetiştirilen kirazlar için  anaç olarak kullanılır.
Kiraz, taze olarak tüketilen bir meyvedir.  Giresun'da turşusu ( tuzlama ) ve reçeli de yapılır. Kiraz ağacı kabuğu ateş düşürücü, yaprakları müshil ve çiçekleri göğüs yumuşatıcı olarak kullnılır. Kerestesi değerlidir.

Kiraz  fazla sıcak ve soğuk yerleri  sevmez, ılıman iklimlerde yetişir. Genel olarak kendi kendini döllemez, farklı birkaç çeşidin birlikte  dikilmesi  gerekir. Bu nedenle kiraz bahçelerine tozlayıcı olarak beyaz kiraz da  dikilir.

Yabani kiraz / kuş kirazı  ( Cerasus avium ), ormanlarda doğal olarak yetişir.
Meyveleri küçük ve tadı  acı olur. 
Çok fazla kültür formu olan kiraz, yanbani kiraz ( kuş kirazı )  ve mahlep ( idris ağacı ) ağaçlarına  aşı yapılarak üretilir. 
Japon kirazı / Sakura ( Cerasus serrulata ),
çiçekleri için yetiştirilir, meyve vermez. 
Melez bir tür olan japon kirazı - kanzan ( Cerasus serrulata ) meyve vermez, süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Çok fazla çeşidi vardır.   Çiçekleri katmerli olup  çok güzeldir.  Japonlar ülke dışına çıkarılmasını yasaklamıştır.   Sadece  bazı  ülkelere hediye olarak  vermişlerdir. Bunlardan  birisi de Türkiye'dir.  İstanbul'un  bazı yerlerinde ( Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi / Kozyatağı ) bu ağacı görmek mümkündür.
Japonca bir kelime olan 'sakura' kiraz çiçeği demektir. Japonya ve Amerika, kiraz çiçeği festivalleri ile  baharın gelmesini  kutlar.
Kirazın Türk  kültüründe  de  önemli bir yeri vardır.
Kiraz / kültür  ( Cerasus avium )
 
Beyaz kiraz. Beyaz kiraz ayrıca iyi bir tozlayıcıdır.
( Çekildiği yer: Demirci / Manisa )
Mahlep ağacı / İdris ağacı  ( Cerasus mahaleb / Prunus avium).
Kirazla ayni cinsten olup daha çok kiraz aşılamak için anaç olarak kullanılmaktadır.
( Çekildiği yer: Seferihisar / İzmir )

Yaban kirazı ya dağ kirazı ( Cerasus microcarpa ).
Kurak yerlerde doğal olarak yetişen bir çalıdır.
( Çekildiği yer: Atatürk Barajı / Şanlıurfa ) 

1 yorum:

Reklam amaçlı ve bitki isteği ile ilgili yorum yapılmamasınını rica ederim. Bitki ve çiçek satmadığımı bir kez daha belirtmek isterim.